SZWECJA




1.Położenie

Powierzchnia Szwecji wynosi 449 964 km², co plasuje ten kraj na 55. miejscu na świecie i 5.
w Europie pod względem powierzchni. Jest to także największy kraj w Północnej Europie.
Około 15% powierzchni kraju leży za kołem podbiegunowym.Państwo to graniczy z Norwegią
na zachodzie (1619 km), Finlandią na północnym wschodzie (586 km), Zatoką Botnicką na wschodzie
oraz z Morzem Bałtyckim na południu i wschodzie. Linia brzegowa jest długa na 3218 km.


2.Literatura

Pierwsze przypisywane literaturze szwedzkojęzycznej teksty o charakterze
literackim związane są z datowaną na XI wiek kulturą kamieni runicznych. Po wprowadzeniu
chrześcijaństwa literatura ta, choć z pewnym opóźnieniem, rozwijała się w rytm europejskich przemian
kulturowych. Najwybitniejszym przedstawicielem średniowiecza była tworząca pisma
mistyczne katolicka współpatronka Europy, święta Brygida Szwedzka (ok. 1302–1373). Następnym
okresem, gdy na gruncie literatury szwedzkiej
pojawiły się osobowości o formacie ogólnoeuropejskim, było oświecenie. Warto tutaj wspomnieć
przyrodnika Karola Linneusza (1707–1778), mistyka Emanuela Swedenborga (1688–1772) i
barda Carla Michaela Bellmana (1740–1795). Swoją obecność w kulturze światowej zaznaczyli też
Szwedzi na przełomie XIX i XX wieku naturalistycznymi i mistycznymi dramatami autorstwa Augusta
Strindberga (1849–1912) oraz żywą prozą Selmy Lagerlöf (1858–1940). Ich osiągnięciom dorównał
w XX wieku eksperymentator, poeta, prozaik i dramaturg Pär Lagerkvist
(1891–1974). Popularność zdobyły napisane w języku szwedzkim dzieła
Astrid Lindgren (1907–2002), autorki między innymi Dzieci z Bullerbyn oraz Tove
Jansson (1914–2001), twórczyni świata Muminków

3.Historia

Szwecja początkowo podzielona była na wiele luźno powiązanych
ze sobą obszarów, zwykle ze wspólnym władcą, ale różnymi
prawami dzielnicowymi. W okresie średniowiecza kraj
został zjednoczony i schrystianizowany, pojawiła się
administracja centralna. Od 1397 aż do 1. połowy XVI
wieku Szwecja wchodziła w skład unii kalmarskiej,
często jednak rządzona była przez własnego króla
lub namiestnika. Na XVII wiek przypada okres
mocarstwowości szwedzkiej i jej największego zasięgu
terytorialnego. Większość jednak zdobytych obszarów
została utracona w XVIII wieku. Finlandia oraz Pomorze
odpadły od Szwecji na pocz. XIX wieku. W 1814 Szwecja
zawarła unię personalną z Norwegią, rozwiązaną w 1905. Od
1814 Szwecja nie prowadziła żadnej wojny, zachowując
konsekwentnie neutralność w toczących się wokół niej konfliktach

4.Tradycja

W domach zbliżające się święta zwiastują świeczniki adwentowe i
dziecięce „bożonarodzeniowe” kalendarze, a w witrynach sklepów i nad ulicami
– bożonarodzeniowe dekoracje. Tuż przed Bożym Narodzeniem mieszkania są przystrajane
świątecznymi dekoracjami (świece, bieżniki, makatki, krasnale, anioły, domki
z pierniczków). Na drzwiach wejściowych są często wieszane zielone wianki z gałązek
borówkowych lub sosnowych. Osobliwością krajów skandynawskich jest fakt, iż punkt
kulminacyjny świąt Bożego Narodzenia przypada w Wigilię, 24 grudnia. Je
się wówczas wigilijny obiad i rozdaje prezenty, ale dopiero po obejrzeniu w
telewizji programu z klasycznymi filmami Walta Disneya. Zwyczajowymi elementami
szwedzkiego Bożego Narodzenia są: choinka i szopka, gwiazdkowe prezenty (julklappar),
kartki świąteczne z życzeniami Wesołych Świąt (God Jul), krasnoludek Jultomte (szwedzka
odmiana Świętego Mikołaja) i bożonarodzeniowy koziołek (julbock)

5.Rząd

Rząd sprawuje władzę wykonawczą i składa się z premiera i powołanych przez niego
ministrów. W Szwecji istnieją dwie kategorie ministrów. Pierwsza to ministrowie
kierujący określonymi ministerstwami, druga to ministrowie bez teki (tzw. radcy konsultanci).
Ministerstwa nie są zbyt rozbudowane. Posiadają tylko funkcję kierowniczą i przygotowawczą ustaw,
ponieważ istnieją obok nich rozbudowane urzędy centralne. Ich urzędnicy z założenia mają być
apolityczni i dobrze wykształceni. Zadaniem tych urzędów jest bieżące zarządzanie. Taki stan
rzeczy nazywany jest dualizmem administracji rządowej. Wyjątkiem od tej zasady jest Ministerstwo
Spraw Zagranicznych, które jako jedyne łączy funkcje kierowania i zarządzania


Szwecja położenie, literatura,historia, tradycja,rząd